• [ Pobierz całość w formacie PDF ]

    ogólnym grzechem,
    2. Według św. Izydora294, człowiek chciwy  ta człowiek żądny pieniędzy. Toteż w
    języku greckim chciwość nosi miano: phylargyria, czyli miłość srebra. Lecz srebro
    oznacza tu wszystkie dobra zewnętrzne, których wartość można ocenić pieniędzmi. A
    więc chciwość polega na pożądaniu jakichkolwiek dóbr zewnętrznych. A to jest
    grzechem ogólnym.
    3. Glossa mówi295, że dobre to prawo, które powstrzymuje pożądliwość,
    powstrzymuje wszystkie grzechy. Otóż prawo Boże szczególniej powstrzymuje przed
    grzechem chciwości (Wyj 20, 17):  Nie pożądaj żadnej rzeczy blizniego twego". A
    więc takie pożądanie, jakie występuje w chciwości, jest zródłem wszelkiego zła i
    dlatego chciwość jest grzechem ogólnym.
    Ale z drugiej strony św. Paweł (Rzym l, 29) wyodrębnia chciwość spośród innych
    grzechów, mówiąc o bezbożnych:  Pełni są wszelakiej nieprawości, chciwości,
    niegodziwości, oddani zazdrości, zabójstwu, swarliwości, podstępowi...
    97
    Odpowiedz. Grzechy różnicują się gatunkowo według przedmiotów296. Przedmiotem
    zaś grzechu jest jakieś dobro, ku któremu zmierza nieuporządkowane pożądanie. Z
    tego względu podstawa odrębności dotrą będącego przedmiotem nieuporządkowanego
    pożądania stanowi jednocześnie podstawę odrębności grzechu. Ale inna jest natura
    dobra użytecznego, a inna dobra przyjemnego. Bogactwa zaś to dobra użyteczne, gdyż
    wola pożąda ich ze względu na ich użyteczność. Chciwość jest więc odrębnym
    grzechem, gdyż stanowi nieuporządkowane pożądanie dóbr zewnętrznych, dających
    się spieniężyć.
    Należy jeszcze podkreślić, że słowo  mienie służyło początkowo na określenie
    wszystkich dóbr, nad którymi człowiek ma pełną władzę. Z czasem jednak słowo to
    rozszerzono na oznaczanie wielu innych rzeczy. Stąd mówi się, że ktoś ma zdrowie,
    żonę, ubranie itp. Wskutek tego także wyraz  chciwość rozciągnięto na wszelkie
    nieuporządkowane pragnienie posiadania jakiejkolwiek rzeczy, jak to zaznacza. św.
    Grzegorz297, mówiąc o chciwości nie tylko w stosunku do pieniędzy, ale także do
    wiedzy, do wysokich stanowisk itp. Tak pojęta chciwość nie byłaby grzechem
    odrębnym.
    Rozwiązanie trudności. 1. Zw. Augustyn mówi tu o chciwości w szerszym znaczeniu.
    2. Pod wyrazem  pieniądze ujmuje się wszelkie dobra zewnętrzne, które służą do
    użytku ludzi, dlatego zwą się dobrami użytkowymi. Są wszakże również inne dobra
    zewnętrzne, które można zdobyć za pieniądze, jak np. rozkosze, zaszczyty i tym
    podobne, zdolne jednak wzbudzić pożądanie. Ale takie pożądanie nie jest chciwością
    w znaczeniu odrębnej wady.
    3. Glossa mówi tu o nieuporządkowanym pożądaniu jakiejkolwiek rzeczy.
    Powściągliwość bowiem w żądzy posiadania powściąga równocześnie pragnienie
    wszystkiego, co można zdobyć dzięki posiadanym rzeczom.
    Artykuł 3
    CZY CHCIWOZ SPRZECIWIA SI HOJNOZCI ?
    Postawienie problemu. 1. Wydaje się, że chciwość nie sprzeciwia się hojności, gdyż;
    1. Zw. Jan Chryzostom298 tłumacząc słowa Chrystusa (Mt 5, 6):  Błogosławieni,
    którzy łakną i pragną sprawiedliwości powiada, że dwojaka jest sprawiedliwość:
    ogólna oraz szczególna, której właśnie sprzeciwia się chciwość. To samo mówi Filo-
    zof299. A więc chciwość nie sprzeciwia się hojności.
    2. Grzech chciwości polega na przekroczeniu miary w odniesieniu do posiadanych
    rzeczy. A miarę tę ustanawia sprawiedliwość. A więc chciwość sprzeciwia się wprost
    sprawiedliwości, a nie hojności.
    3. Hojność jest złotym środkiem między dwiema przeciwstawnymi wadami, jak to
    podkreśla Filozof300. Ale nie ma wady przeciwstawnej chciwości, jak to również
    stwierdza Filozof301. A więc chciwość nie sprzeciwia się hojności.
    Ale z drugiej strony mówi Pismo św. (Ekle 5, 9):  Chciwy nie nasyci się pieniądzem,
    a kto się kocha w zasobach, ten nie ma z nich pożytku . Lecz nienasycenie się
    pieniędzmi i nieopanowane upodobanie w nich sprzeciwia się hojności, która jest
    98
    złotym środkiem między tymi dwoma wadami. A więc chciwość sprzeciwia się
    hojności.
    Odpowiedz. Chciwość to dwojaki brak umiaru w stosunku do bogactw. W pierwszym
    znaczeniu  bezpośrednio dotyczy zdobywania i zachowywania bogactw i występuje
    wówczas, gdy ktoś zbiera pieniądze ponad powinność, kradnąc lub przywłaszczając
    sobie cudze rzeczy; w tym znaczeniu chciwość sprzeciwia się sprawiedliwości i o niej
    to powiedział prorok Ezechiel (22, 27):  Przywódcy w jej środku są jak wilki
    drapieżne, rozdzierające zdobycz: rozlewają krew, zabijają ludzi, alby osiągnąć
    niesprawiedliwe zyski .
    W drugim znaczeniu brak umiaru w chciwości to niewłaściwe nastawienie
    wewnętrzne do bogactw, np. gdy ktoś nadmiernie je kocha, pożąda ich lub roz-koszuje
    się nimi, chociażby nie zabierał cudzych rzeczy. W tym znaczeniu chciwość
    sprzeciwia się hojności, która wnosi umiar w tych uczuciach, jak to już [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • zambezia2013.opx.pl