-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
się ujmowaniem właściwości, cech wspólnych dla określonej klasy zjawisk i rzeczy z
pominięciem cech jednostkowych. Istotne znaczenie dla rozwoju zło\onych czynności
umysłowych ma mowa. Dzięki myśleniu, tak jak i pamięci, człowiek posiada zdolność
przystosowania się do zmiennych warunków rzeczywistości, co określamy inteligencją.
Rodzaje myślenia:
1. Sensoryczno-motoryczne (zmysłowo-ruchowe) typowe myślenie w działaniu połączone
z manipulowaniem przedmiotami dla osiągnięcia celu, dominuje ono u dzieci do 2,5 r. \.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
2. Konkretno-wyobra\eniowe, zaczyna siÄ™ ju\ w 3 r. \., chodzi tu o konkretny rodzaj
przedmiotów, na których przebiega myślenie np. dla hydraulika będą to rury, a dla
dziecka zabawki.
3. Słowno-logiczne (symboliczne, pojęciowe, abstrakcyjne) jest oparte na języku, mowie.
W wieku przedszkolnym tylko w postaci zalÄ…\kowej, a w wieku szkolnym rozwija siÄ™
wraz z przyswajaniem nowych pojęć nauki.
Formy myślenia słowno-logicznego:
1. Pojęcia treścią pojęć są ogólne właściwości wspólne dla jakiegoś zbioru rzeczy oraz
stosunki pomiędzy elementami rzeczywistości. Mo\na podzielić je na: konkretne -
przedmioty o rozmaitym stopniu ogólności (torba, lampa, koń), abstrakcyjne - którym
nie odpowiadajÄ… \adne realnie istniejÄ…ce przedmioty, lecz ujmujemy ich sens i zakres.
(liczba, sprawiedliwość, piękno, dobro, miłość, wiedza).
2. Sądy są formą myślenia słowno-logicznego, wyró\niamy sądy: ogólne, szczegółowe,
jednostkowe, twierdzÄ…ce i przeczÄ…ce.
3. Wnioskowanie to te\ forma myślenia słowno-logicznego. Jest to proces
wyprowadzenia jednych sądów z innych zwanych przesłankami.
4. Rozwiązywanie problemów i jego etapy: dostrze\enie problemu, analiza sytuacji
problemowej, wytwarzanie pomysłów, weryfikacja pomysłów [29, s. 145-170].
Indywidualne cechy myślenia
Krytycyzm polega na tym, \e człowiek nie przyjmuje za ostateczne i pewne pierwszego
rozwiÄ…zania, lecz rozwa\a argumenty za i przeciw danej hipotezy oraz sprawdza jej
prawdziwość.
Dyscyplina systematyczne stosowanie przy rozwiązywaniu zadań ściśle określonych
zasad i metod pracy.
Pochopność wnioskowanie na podstawie niewystarczających przesłanek, szybko, bez
rozwagi.
Samodzielność szukanie odpowiedzi bez cudzych sugestii, zauwa\anie nowych
problemów.
Giętkość zdolność do przezwycię\ania sztywnych nastawień w sytuacji zadaniowej
i znajdowanie nowych sposobów dostosowanych do zmiennych warunków.
Sztywność skłonność do trzymania się wcią\ tych samych sposobów postępowania.
Szybkość wydajna i ekonomiczna praca [29, s. 194-196].
Mowa i język
Język to społeczny a zarazem naturalny system znaków dzwiękowych i reguł łączenia
tych znaków, wyznaczających sposób posługiwania się nimi. Jego funkcje to:
reprezentatywna polega na przedstawianiu, odnoszeniu się do rzeczywistości pozajęzykowej,
komunikacyjna słu\y wymianie informacji, porozumiewaniu się [36, s. 172-174],
ekspresywna pozwala na wyra\anie uczuć, impresywna oddziaływanie za pośrednictwem
mowy na słuchacza, np. wydanie polecenia, regulacyjna kierowanie czynnościami za
pomocą mowy wewnętrznej [29, s. 200-201].
Emocja subiektywny stan psychiczny uruchamiajÄ…cy priorytet dla zwiÄ…zanego z niÄ…
programu działania. Jej odczuwaniu towarzyszą zwykle zmiany somatyczne, ekspresje
mimiczne i pantomimiczne oraz zachowania [38, s. 222]. yródłem emocji i uczuć jest
obiektywnie istniejąca rzeczywistość. Jednostka odzwierciedlając ją ustosunkowuje się do
niej, cieszy siÄ™, martwi, kocha, smuci, gniewa, cierpi.
Emocje są równie\ dzielone na pierwotne ni\sze, które dotyczą zaspokojenia
biologicznych potrzeb organizmu (gniew, lęk, radość, wstręt) i wtórne - wy\sze, mające
charakter społeczny, dotyczące sfery wartości i wiedzy. Emocje pierwotne to niejako
predyspozycje do odpowiadania w dany sposób na dane rodzaje i jakość interakcji i dlatego
mogą być swego rodzaj automatyzmami, impulsami, zaś emocje wtórne to kształtowana
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
zdolność, często bazująca na posiadanych predyspozycjach, do danego sposobu odpowiadania
na dane rodzaje i jakość interakcji. U nich szczególną wagę ma ocena, rozeznanie,
wartościowanie. Emocje wtórne są formą odpowiedzi na personalnie oraz społecznie wa\ne
rodzaje oraz jakość interakcji i dlatego odgrywają wa\ną rolę w rozwoju człowieka. Do tej
kategorii zalicza się m.in. uczucia społeczne, estetyczne, religijne, moralne, intelektualne, itp..
[8, s. 45].
Cechy procesów emocjonalnych
Ka\dy proces emocjonalny zawiera trzy cechy: znak emocji, intensywność procesów
emocjonalnych i treść emocji.
Znak emocji mo\e być dodatni bądz ujemny. Emocje i uczucia dodatnie wywołują osoby,
przedmioty i zjawiska, które przyczyniają się zaspokojenia potrzeb człowieka. Emocje te
występują w sytuacjach, gdy jednostka osiąga zamierzony cel oraz w sytuacjach optymalnej
równowagi między organizmem a środowiskiem. Człowiek zwykle dą\y do prze\ywania
uczuć pozytywnych, dlatego te\ ma tendencję do zbli\ania się do bodzców, które wywołują te
emocje. Sytuacje zagro\enia oraz wszystko co utrudnia lub uniemo\liwia zaspokojenie
potrzeb jednostki wzbudza emocje i uczucia negatywne. Emocje te nie zawsze powodujÄ…
wtedy dezorganizację zachowania jednostki, przeciwnie mogą ułatwiać mobilizację
organizmu i przeciwdziałać zachowaniom obronnym (np.: gniew prowokuje atak, lęk,
ucieczkę). Ponadto w ró\nych okresach \ycia te same przedmioty i zjawiska, a tak\e
zachowania innych ludzi mogą być subiektywnie odczuwane bądz jako pozytywne, bądz jako
negatywne, stają się zatem przyczyną zupełnie odmiennych stanów emocjonalnych.
Intensywność prze\ywania emocji wynika z określonego pobudzenia ośrodkowego
układu nerwowego, czyli aktywacji od skrajnego podniecenia emocjonalnego, jak np. [ Pobierz całość w formacie PDF ] - zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- zambezia2013.opx.pl